0836 633 399 Thứ 2 - Chủ Nhật: 8h00 - 20h30

Tình hình kháng thuốc kháng sinh ở việt nam

Đăng bởi: Hà Thị Huệ Ngày đăng: 13.08.2019

Việt Nam là một trong những nước được tổ chức Y tế thế giới WHO xếp vào nhóm các nước có tỉ lệ kháng thuốc kháng sinh cao nhất thế giới. Bởi hiện nay, có đến 90% nhà thuốc tại Việt Nam bán thuốc kháng sinh không cần kê đơn và 87% người dân có thể đến nhà thuốc mua kháng sinh. 

Kháng thuốc kháng sinh là gì?

Đây là tình trạng xảy ra một loại vi sinh vật tiến hóa để đề kháng mạnh hơn hoặc hoàn toàn với thuốc kháng sinh và trước đó có thể chữa trị được. Sự đề kháng phát sinh thông qua một trong 3 cách đó là: đề kháng tự nhiên trong một số loại vi khuẩn, gen đột biến hoặc bởi một loài có được sức đề kháng từ một loài khác.

Kháng thể xuất hiện một cách tự nhiên, do sự tích tụ dần dần theo thời gian và lạm dụng thuốc kháng sinh. Vi khuẩn kháng được nhiều loại thuốc kháng sinh được gọi là đa kháng. Hiện nay, trung tâm kiểm soát và phòng ngừa bệnh tật tại Hoa Kỳ đã xác định được 18 loại vi trùng và nấm kháng thuốc kháng sinh và hiện đang đe dọa đến sức khỏe công cộng.

Vi khuẩn kháng kháng sinh bằng cách nào?

Hiện tượng kháng kháng sinh có thể xảy ra theo một trong những cơ chế sau:

  • Làm thay đổi mục tiêu tác động của thuốc trên vi khuẩn. Chẳng hạn như làm thay đổi tính chất của vi khuẩn mà thuốc sẽ bám vào để tác động.
  • Vô hiệu hóa thuốc bằng enzim beeta lactamase.
  • Làm giảm độ thẩm thấu của màng tế bào vi khuẩn nên thuốc không tác động được.

Biểu hiện kháng thuốc kháng sinh

Biểu hiện kháng kháng sinh là hiện tượng khi mầm bệnh hoặc vi khuẩn không bị tiêu diệt bởi thuốc kháng sinh, chúng vẫn tồn tại, sinh sản ra những thế hệ con cháu không có tính cảm ứng (sensible) với 1 hay nhiều loại thuốc kháng sinh nào đó.

Kháng thuốc kháng sinh là tình trạng báo động, kháng sinh không còn khả năng tiêu diệt vi khuẩn
Kháng thuốc kháng sinh là tình trạng báo động, kháng sinh không còn khả năng tiêu diệt vi khuẩn

 

Nguyên nhân kháng thuốc kháng sinh

Kháng sinh là thuốc vô cùng quan trọng được sử dụng để chữa trị các bệnh nhiễm khuẩn. Nhưng việc lạm dụng và sử dụng thuốc kháng sinh không hợp lý đang làm gia tăng vấn đề. Những nguyên kháng kháng sinh có thể kể đến như:

Thiếu sót trong quy định về chuyên môn khám chữa bệnh

Nhiều bệnh truyền nhiễm chưa có đủ hướng dẫn chẩn đoán và chữa trị, hoặc đã có hướng dẫn nhưng chưa được cập nhật. Quy định sử dụng kháng sinh, làm kháng sinh đồ, xét nghiệm vi sinh chưa hoàn thiện, việc giám sát trong quá trình thực hiện tại các địa phương cũng chưa được thự hiện đầy đủ, nhất là những khu vực vùng sâu, vùng xa.

Sử dụng thuốc kháng khuẩn trong chăn nuôi

Kháng sinh được sử dụng rộng rãi trong chăn nuôi để thức đẩy tăng trưởng và phòng ngừa bệnh tật cho vật nuôi. Tuy nhiên, việc lạm dụng thuốc kháng sinh trong chăn nuôi có thể dẫn đến vi khuẩn ở môi trường này trở nên kháng thuốc và gây ra kháng thuốc ở người.

Nhận thức về thuốc kháng sinh còn hạn chế

Người dân có tự mua thuốc kháng sinh dễ dàng, chỗ nào cũng mua được dẫn đến tình trạng sử dụng thuốc kháng sinh bừa bãi. Một bệnh lý không cần sử dụng thuốc kháng sinh những người dân vẫn sử dụng khiến cho vi khuẩn kháng thuốc.

Người dân tự ý mua thuốc kháng sinh không cần sự hướng dẫn của bác sỹ
Người dân tự ý mua thuốc kháng sinh không cần sự hướng dẫn của bác sỹ

Sử dụng thuốc kháng sinh không hợp lý

Dùng quá liều, không đủ liều hoặc lạm dụng thuốc kháng sinh cũng có thể gây ra tình trạng kháng thuốc, tạo điều kiện cho các vi khuẩn kháng thuốc xuất hiện. Việc sử dụng kháng sinh để chữa trị bệnh không do nhiễm khuẩn gây ra, sử dụng kháng sinh không phù hợp với loại vi khuẩn, virus, ký sinh trùng gây ra… cũng làm tăng nguy cơ kháng thuốc.

Phòng và kiêm soát các bệnh truyền nhiễm chưa hiệu quả

Việc phòng và kiểm soát bệnh truyền nhiễm kém hiệu quả sẽ làm tăng sự lan truyền của vi khuẩn kháng thuốc và lây chéo. Nhất là những căn bệnh xã hội.

Tác hại kháng thuốc kháng sinh

Theo bác sĩ Hà Thị Huệ, hiện đang công tác tại phòng khám Đa Khoa Y Học Quốc Tế thì thuốc kháng sinh ra đời từ nhũng năm đầu của thập niên 40, đây là một bước ngoặt lớn trong lịch sử y học nhân loại. Thuốc kháng sinh giúp cứu sống hàng triệu người mắc các bệnh lý nhiễm khuẩn.

Tuy nhiên, hiện nay tình trạng kháng thuốc kháng sinh đang gia tăng mức độ nguy hiểm ở tất cả các nơi trên thế giới. Đây là một vấn đề nan giải, hiện đang là mối quan tâm của cộng đồng vì nó gây ra những dòng khuẩn khỏe hơn, nguy hiểm hơn làm cho dịch bệnh lây lan nhanh hơn, khó chữa trị hơn và gây tốn kém, đặc biệt là cho người già, trẻ em và những người có sức khỏe hệ miễn dịch yếu làm tăng rủi ro khuyết tật, tử vong.

Hậu quả của kháng thuốc kháng sinh
Hậu quả của kháng thuốc kháng sinh

Theo tổ chức y tế thế giới, mỗi năm trên thế giới có khoảng 700.000 người tử vong do kháng kháng sinh, nếu tình trạng này không được kiểm soát, con số này có thể tăng lên 10 triệu người vào năm 2050.

Tình trạng kháng thuốc kháng sinh ở việt nam

Tỉ lệ kháng thuốc kháng sinh ở Việt nam

Theo thống kê của tổ chức Y tế thế giới, Việt Nam là một trong những nước có tỷ lệ kháng kháng sinh cao nhất trên thế giới trên bản đồ kháng sinh năm 2015 của công tyt IMS Health. Đáng chú ý, mức sử dụng thuốc kháng sinh tại Việt Nam đã tăng vọt trong giai đoạn 2009 – 2015 với mức tăng gần gấp 3 so với giai đoạn 2005 – 2009. Trong đó, tình trạng bán thuốc kháng sinh không theo kê đơn tại Việt Nam chiếm tới 88% lượng kháng sinh bán tại các đô thị và 91% ở khu vực nông thôn.

Chính vì vậy, tổ chức y tế thế giới WHO đã liệt kê Việt Nam vào danh sách các nước có tỉ lệ kháng kháng sinh cao nhất thế giới khi tỉ lệ thuộc nhóm carbapenem đã tăng 50%, chủ yếu là vi khuẩn gram âm; còn tỉ lệ nhóm cephalosporin thế hệ thứ 3 đã tăng lên hơn 60% trên cả nước.

Ngoài ra, bên phía bảo hiểm xã hội Việt Nam cũng cho biết việc sử dụng thuốc tại Việt Nam trong 30 hoạt chất có chi phí nhiều nhất năm 2017 tại các bệnh viện (là 34.500 tỷ đồng, chiếm 40% BHYT), trong đó thuốc kháng sinh chiếm phần lớn (khoảng 30% tổng chi phí thuốc).

Bệnh kháng thuốc kháng sinh có nguy hiểm không?

Đối với vấn đề này thì câu trả lời là có. Bởi khi mắc phải bệnh kháng thuốc kháng sainh sẽ dẫn đến việc chữa trị thuốc kháng sinh không còn tác dụng. Nguy cơ tử vong cao vì suy đa tạng, suy hô hấp, nhiễm trùng huyết… Vì vậy để việc điều trị thuốc kháng sinh có hiệu quả, tất cả các bệnh lý về vi khuẩn cần phải được bác sĩ khám và kê đơn chữa trị.

Bên cạnh đó, việc lạm dụng thuốc kháng sinh còn có thể khiến người bệnh đối mặt với những hậu quả nghiêm trong như:

  • Gây ngộ độc
  • Gây béo phì và tiểu đường
  • Tăng nguy cơ tử vong do tiêu chảy
  • Hệ miễn dịch suy yếu
  • Tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư

Nguyên tắc dùng thuốc kháng sinh

Như vậy có thể thấy bệnh kháng thuốc kháng sinh rất nguy hiểm, bệnh cạnh việc lạm dụng thuốc kháng sinh cũng gây ra những ảnh hưởng không nhỏ. Do đó, để đảm bảo an toàn khi sử dụng thuốc kháng sinh chúng ta cần lưu ý những điều sau:

  • Chỉ sử dụng kháng sinh khi có nhiễm trùng.
  • Phải chọn đúng kháng sinh và đường cho thuốc thích hợp.
  • Phải sử dụng kháng sinh đúng liều lượng và đúng thời gian qui định.
  • Phải biết các nguyên tắc chủ yếu về phối hợp kháng sinh.

Hiện nay thì để hạn chế tình trạng này xảy ra người ta áp dụng kháng sinh đồ vào trong việc điều trị cho người bệnh. Để hiểu thêm về kháng sinh đồ là gì bạn hãy tham khảo bài cũ: Kháng sinh đồ là gì? Phương pháp và mục đích làm kháng sinh đồ

Trên đây là những chia sẻ của bác sỹ Hà Thị Huệ về tình hình kháng thuốc kháng sinh tại Việt Nam. Hy vọng qua bài viết này đã cung cấp được cho ban đọc có thêm được những thông tin bổ ích. Đồng thời, giúp mọi người ý thức hơn trong việc sử dụng thuốc kháng sinh để tránh những hậu quả mà thuốc kháng sinh có thể gây ra.

Nguồn tham khảo

Cập nhật lần cuối: 13.08.2019

Bài viết liên quan
giam-ham-muon-tinh-duc-lam-sao-de-cai-thien Giảm ham muốn tình dục – làm sao để cải thiện?

Trong cuộc sống vợ chồng hoặc các đôi tình nhân trẻ thì việc quan hệ tình dục làm tăng tình cảm đôi bên. Tuy nhiên qua thời gian dài thì cuộc yêu không còn như cũ. Bởi một trong hai đã giảm ham muốn tình dục. Có rất nhiều nguyên nhân từ chủ quan đến […]

dau-bung-khi-quan-he-nguyen-nhan-va-cach-khac-phuc Đau bụng khi quan hệ – nguyên nhân và cách khắc phục

Sau khi quan hệ chị em thường cảm thấy đau tức và khó chịu ở phần bụng. Đây có thể là dấu hiệu của rất nhiều bệnh lý gây ảnh hưởng đến sức khỏe và đời sống sinh hoạt của các chị em. Các chị em không nên chủ quan và bỏ qua các hiện […]

cach-ve-sinh-vung-kin-ngay-den-do-sach-se-nhat Cách vệ sinh vùng kín ngày đèn đỏ sạch sẽ nhất

Ngày đèn đỏ khu vực của các chị em luôn cảm thấy ẩm ướt, vùng kín lúc này nguy cơ viêm nhiễm cao hơn bình thường rất nhiều. Nếu không cẩn thận vệ sinh đúng cách hoặc làm sạch quá sẽ làm cho cô bé bị viêm nhiễm ngược lại. Dưới đây bác sỹ Hà […]

BS. Hà Thị Huệ http://bacsyhathihue.vn/ chuyên khoa cấp I chuyên ngành Sản phụ khoa Ngày sinh: 27/01/1978
Sở trường chuyên môn
  • Viêm nhiễm phụ khoa (viêm âm đạo, bệnh lý cổ tử cung, vòi trứng, buồng trứng…
  • Tư vấn, thăm khám và điều trị bệnh lý rối loạn kinh nguyệt, rong kinh, chậm kinh, tiền mãn kinh,…
  • Kế hoạch hóa gia đình: khám tư vấn tránh thai, theo dõi, chăm sóc thai nghén…
  • Tư vấn và thực hiện đình chỉ thai nghén an toàn cho thai dưới 12 tuần tuổi: phá thai bằng thuốc và hút thai chân không…
  • Tư vấn và điều trị các bệnh lây truyền qua đường tình dục: sùi mào gà, lậu, herper sinh dục,…
  • Tư vấn và thực hiện phẫu thuật thu hẹp tầng sinh môn, tạo hình màng ngăn âm đạo,
Trình độ chuyên môn
  • Với hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành Y, bác sĩ Huệ không ngừng học hỏi, nâng cao kỹ năng, trình độ; luôn tâm huyết với nghề, hết lòng vì bệnh nhân.
  • Bác sĩ từng tham gia các chương trình đào tạo quốc gia về chuyên ngành sản phụ khoa (hội nghị Sản phụ khoa Việt Pháp), đạt danh hiệu tiên tiến trong chuyên môn nhiều năm.
Chức vụ bằng cấp
  • Tốt nghiệp đại học Y Thái Nguyên
  • Tốt nghiệp bác sĩ chuyên khoa I sản phụ khoa đại học Y Hà Nội
  • Bác sĩ lâm sàng sản phụ khoa bệnh viên đa khoa Yên Bái
  • Bác sĩ chuyên khoa Cấp I chuyên ngành Sản phụ khoa, làm việc tại các bệnh viện lớn của Thủ đô.
Quá trình công tác
  • 1993: Tốt nghiệp đại học Y thái Nguyên
  • 1997: Tốt nghiệp bác sĩ chuyên khoa I chuyên Sản phụ khoa Đại học Y Hà Nội.
  • 1997 – 2000: Công tác tại bệnh viện Đa khoa tỉnh Yên Bái
  • 2000 – 2005: Cử đi học nâng cao và công tác tại một số bệnh viện lớn của Thủ đô. Bác sĩ từng tham gia các chương trình đào tạo quốc tế về chuyên ngành Sản phụ khoa (hội nghị sản phụ khoa Việt Pháp…). Nhiều năm đạt lao động tiên tiến trong chuyên môn.
  • 2006 đến nay: Bác sĩ Huệ công tác tại phòng khám Đa khoa Y học Hà Nội.
Thành tích đạt được
  • Bác sĩ Hà Thị Huệ với hơn 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Sản phụ khoa, đã đạt được rất nhiều thành tích xuất sắc trong công tác
  • Đạt lao động tiên tiến trong nhiều năm
  • Bác sĩ từng tham gia rất nhiều cuộc hội thảo khoa học về các bệnh lý phụ khoa ở nhiều tỉnh thành trên cả nước, bác sĩ được vinh danh là thầy thuốc xuất sắc có tâm huyết với nghề.